Στο εξάμηνο που ξεκινάει οσονούπω, η Ιατρική Μικροβιολογία διδάσκεται με δύο προσεγγίσεις.
Στις από αμφιθεάτρου παραδόσεις περιγράφονται ένα ένα τα μικρόβια ιατρικής σημασίας.
- Ποιά είναι η δομή τους από την οποία εξαρτάται και η παθογένειά τους (λοιμογόνοι παράγοντες)
- υπάρχει ένας ή περισσότεροι αντιγονικοί τύποι του μικροβίου και αν ναί, με βάση ποιά αντιγόνα διακρίνονται;
- ποιά είναι τα σημαντικά στοιχεία της φυσιολογίας τους; (είναι αερόβια, αναερόβια κλπ), παράγουν κάποια συγκεκριμένα ένζυμα που καταλύουν ορισμένες συγκεκριμένες αντιδράσεις, που ενδέχεται να επηρεάζουν την παθογένεια του μικροβίου ή μας χρησιμεύουν στη διάγνωση;
- ποιό είναι το ενδιαίτημά τους στη φύση (δηλαδή πού απαντώνται στη φύση, ποιές είναι οι δεξαμενές τους)
- με ποιό τρόπο φθάνουν στον άνθρωπο για να τον προσβάλλουν; (μετάδοση), ποιά άτομα είναι πιθανότερο να νοσήσουν, ποιοί παράγοντες προδιαθέτουν σε νόσο, υπάρχει εποχική κατανομή ή ευαισθησία κάποιων ηλικιών, ή επαγγελμάτων ή ενασχολήσεων ; κλπ (επιδημιολογία)
- ποιά ή ποιές λοιμώξεις προκαλεί το μικρόβιο; ποιά είναι η κλινική εικόνα ή εικόνες της λοίμωξης ; (κλινική εικόνα); υπάρχει ποσοστό ασυμπτωματικών λοιμώξεων και αν ναι πόσο;
- πώς γίνεται η εργαστηριακή διάγνωση της λοίμωξης από το συγκεκριμένο μικρόβιο; ποιά κλινικά δείγματα πρέπει να συλλέξουμε και ποιές εξετάσεις παραγγέλνουμε / κάνουμε σε αυτά; πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματά τους;
- ποιά φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη θεραπεία της λοίμωξης;
- υπάρχουν τρόποι πρόληψης της λοίμωξης; (εμβόλιο, προληπτική χημειοθεραπεία, απομόνωση του ασθενούς, μέτρα προστασίας).
Στις εργαστηριακές ασκήσεις εξετάζονται μία μία οι λοιμώξεις ανά σύστημα.
- ποιά είναι η κλινική εικόνα της λοίμωξης; πχ της φαρυγγίτιδας ή της πνευμονίας ή της μηνιγγίτιδας, της γαστρεντερίτιδας, της ενδοκαρδίτιδας κλπ
- ποιά μικρόβια (όλων των ομάδων, δηλαδή ιοί, βακτήρια, μύκητες και παράσιτα) μπορούν να προκαλέσουν τη λοίμωξη αυτή;
- ποιά κλινικά δείγματα πρέπει να συλλέξουμε και με ποιόν τρόπο, για να κάνουμε την εργαστηριακή διάγνωση της λοίμωξης;
Σύμφωνα με το πρόγραμμα του νέου ακαδημαϊκού έτους, και εκτός απροόπτου, τα μαθήματα αρχίζουν στις 26 Σεπτεμβρίου. Στο αμφιθέατρο τα μαθήματα ξεκινούν από τα βακτήρια, με τους Gram(+) κόκκους, και ακολουθούν τα Gram(+) βακτηρίδια, οι Gram(-) κόκκοι και τα Gram(-) βακτηρίδια, οι ιοί, οι μύκητες και τα παράσιτα (πρωτόζωα και έλμινθες).
Τα μαθήματα προχωρούν με πολύ γρήγορο ρυθμό, και οι καινούριες πληροφορίες είναι πολλές… Ενδεικτικά αναφέρω ότι π.χ. μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου (πριν το καλημέρα σας πρακτικά) θα έχουν ολοκληρωθεί οι παραδόσεις των Gram(+) κόκκων, όπου περιλαμβάνονται ορισμένα από τα σημαντικότερα μικρόβια που πρέπει να ξέρει κανείς όπως οι σταφυλόκοκκοι, οι στρεπτόκοκκοι, ο πνευμονιόκοκκος…
Κατά τη γνώμη μου, η καλύτερη τακτική για να καταφέρει κανείς να συγκρατήσει αυτά που πρέπει για τα μικρόβια που πρέπει (κάτι που δυστυχώς, αν και δε θάπρεπε, δεν είναι το ίδιο με το να περάσει κανείς με καλό βαθμό τις εξετάσεις του μαθήματος) είναι η συνεχής επανάληψη, για αποτελεσματική χώνεψη μικρών μερίδων γνώσης. Είναι βέβαιο ότι μπορεί κανείς να περάσει τις εξετάσεις διαβάζοντας σε κατάσταση υστερίας κάποιες μέρες στο τέλος, αλλά θα συγκρατήσει ελάχιστα. Συχενής επανάληψη, λοιπόν, για σάς, μικρών κομματιών της ύλης. Εγώ από την πλευρά μου θα προσπαθήσω να συμβάλλω στην εμπέδωση των όσων διαβάζετε με περιστατικά και επαναληπτικά μαθήματα κατά τη διάρκεια του εξαμήνου Στις επαναλήψεις, απαντώντας σε ερωτήσεις ανακαλύπτετε τα κενά και τις παρανοήσεις σας. Αυτά τα μαθήματα δεν γίνονται μόνο για τις ομάδες μου, αλλά για όποιον ενδιαφέρεται.
Είστε όλοι ευπρόσδεκτοι, με μία μόνο προϋπόθεση, να έχετε κάποια ιδέα για το αντικείμενο, κοινώς να έχετε διαβάσει, ώστε συμμετέχοντας να κερδίσετε κάτι.
Tally ho!
